Τα παιδιά ενθουσιάζονται από την πρώτη στιγμή που θα έρθουν σε επαφή με ένα μικρό ζώο και συνήθως στη σχολική ηλικία αρχίζουν και ζητάνε επίμονα από τους γονείς τους να πάρουν ένα στο σπίτι. Τα σκυλάκια αποτελούν την πρώτη επιλογή.

Πολλές φορές, όμως, ο ενθουσιασμός κρατάει μόνο την πρώτη στιγμή ή τις πρώτες ημέρες. Όταν  συνειδητοποιεί κανείς ότι μαζί με ένα χαριτωμένο κατοικίδιο, έρχονται πολλές ευθύνες, δουλειές αλλά και κίνδυνοι, τότε ο ενθουσιασμός μειώνεται.

Αναλαμβάνοντας τις ευθύνες για το κατοικίδιο τους π.χ. φαγητό, νερό, βόλτα, καθαριότητα, τα παιδιά χρειάζεται να ξοδέψουν αρκετό χρόνο την ημέρα για το ζώο τους, παίρνοντας σίγουρα ένα σημαντικό «αντάλλαγμα».

Η συνύπαρξη ενός παιδιού με ένα ζώο είναι ευεργετική για πολλούς λόγους, τόσο σωματικούς όσο και ψυχικούς. Απλώς και μόνο με την ύπαρξή τους, τα ζώα διδάσκουν την πίστη, τη φιλία, τη συμπόνια και την ανιδιοτελή αγάπη. Συνυπάρχοντας με ένα ζώο, τα παιδιά γίνονται υπεύθυνοι άνθρωποι και ωριμάζουν πολύ, αφού αναλαμβάνουν ευθύνες, που έχουν σχέση με τις βασικές ανάγκες του ζώου.  Δεν είναι τυχαίο ότι παιδιά που έχουν κατοικίδια ζώα έχουν ανεπτυγμένο αίσθημα ευθύνης και ασκούνται σωματικά περισσότερο.

Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι τα παιδιά και κυρίως τα ντροπαλά παιδιά, που μεγαλώνουν με κατοικίδια, κερδίζουν περισσότερη αυτοπεποίθηση. Το παιδί αναπτύσσει έναν ισχυρό δεσμό με το ζωάκι και διδάσκεται έτσι την αξία της φιλίας, ενώ αισθάνεται ότι έχει έναν πιστό φίλο!

Για τα μεγαλύτερα παιδιά, το να βγάλουν βόλτα το σκυλάκι, είναι μια καλή αφορμή για άσκηση, ενώ για τα μικρότερα είναι μια ευκαιρία για παιχνίδι. Παρόλο, όμως, που η ιδιοκτησία ενός κατοικίδιου έχει πολλά οφέλη για τα παιδιά, οι γονείς χρειάζεται να τους δείξουν πώς να συμπεριφέρονται σωστά στα ζώα, έτσι ώστε η σχέση τους να είναι ασφαλής και ευχάριστη για όλους (ανθρώπους και ζώα).

Μερικές οικογένειες έχουν κατοικίδια (συνήθως σκύλο ή γάτα) πριν από τη γέννηση του παιδιού τους. Δεν είναι λίγοι, λοιπόν, αυτοί που πανικοβάλλονται ακούγοντας ότι υπάρχει κίνδυνος για μολύνσεις κι έτσι διώχνουν τα κατοικίδια από το σπίτι, δίνοντας τα σε γνωστούς και φίλους.

Δεν υπάρχει λόγος για πανικό. Αν το παιδί σας δεν παρουσιάζει προβλήματα υγείας, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος για μια τέτοια αντίδραση. Με τη σωστή ενημέρωση από τον κτηνίατρο και τη λήψη σωστών μέτρων προφύλαξης (όπως η διατήρηση της καθαριότητας), το παιδί και το κατοικίδιο μπορούν να συμβιώσουν αρμονικά, συνήθως με ευεργετικά αποτελέσματα για το παιδί.

Η ηλικία, λοιπόν, είναι κάτι το τελείως σχετικό, αλλά επειδή το παιδί χρειάζεται κάποιο βαθμό υπευθυνότητας για να μπορέσει να αναλάβει επιτυχώς κάποιες ευθύνες για το κατοικίδιο του, συστήνεται ως ενδεικτική ηλικία, αυτή των 3 ετών και άνω.

Αν έχετε την επιλογή, ίσως είναι επίσης καλύτερο να αρχίσει το παιδί να ασχολείται με κάποιο μικρό ζώο, αντί να αναλάβει «μεγαλύτερες» ευθύνες, όπως π.χ. αυτές που έχει ένας σκύλος.

Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες συμβουλές για την ιδανική συμβίωση για παιδιά και κατοικίδια:

• Ακόμα και αν δεν διαθέτετε επαρκή χώρο για ένα μεγάλο κατοικίδιο, μία γάτα, ένα χάμστερ είναι μια καλή επιλογή. Πριν όμως αποκτήσετε ένα κατοικίδιο ζώο, πρέπει να εξετάσετε αλλεργίες του παιδιού στις τρίχες, τα φτερά, κ.α. Πολλές οικογένειες, ενώ θέλουν να υιοθετήσουν ένα κατοικίδιο και γνωρίζουν ότι μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις, φοβούνται για τυχόν επιπτώσεις στην υγεία από μολύνσεις ή άλλες αρρώστιες. Η σωστή ενημέρωση, ανάλογα με το ζώο, βοηθάει να μειωθούν αυτοί οι αδικαιολόγητοι, κάποιες φορές, φόβοι αλλά και να αποφευχθούν πραγματικοί κίνδυνοι, ιδιαίτερα για τα μικρότερα παιδιά.
• Επειδή τα μικρότερα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα και επειδή βάζουν τα χέρια τους στο στόμα, η πιθανότητα να μολυνθούν από κάποια μικρόβια (όχι μόνο από αρρώστιες που μεταδίδουν τα ζώα), είναι υψηλή. Ορισμένα ζώα, όπως τα ερπετά, οι χελώνες, οι βάτραχοι, τα κοτοπουλάκια και τα παπάκια μπορεί να μεταδώσουν επικίνδυνα μικρόβια, όπως η σαλμονέλα. Οι μολύνσεις από το μικρόβιο της σαλμονέλας είναι ιδιαίτερα σοβαρές, ειδικά σε παιδιά κάτω των 5 ετών.
• Τα ζώα δένονται πολύ με την οικογένεια. Ωστόσο μπορεί παίζοντας να γρατζουνίσουν το παιδί πάνω στον ενθουσιασμό τους ή και να το δαγκώσουν στο παιχνίδι. Σίγουρα το σωστά κοινωνικοποιημένο κατοικίδιο δε δαγκώνει με σκοπό να πληγώσει, αλλά μόνο γιατί αυτός είναι ένας τρόπος έκφρασης του ενθουσιασμού του.

Όμως, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είστε προσεκτικοί, ειδικά με τα μικρά παιδιά, τα οποία θα πρέπει να μάθουν από νωρίς μερικούς απλούς κανόνες, όπως:

• Όταν πλησιάζεις ένα σκύλο ή μια γάτα, να γονατίζεις ή να κατεβαίνεις χαμηλά, έτσι ώστε να μην φαίνεσαι σαν γίγαντας.
• Ποτέ δεν αφήνουμε παιδιά μαζί με σκυλιά χωρίς επίβλεψη, όσο καλοπροαίρετα κι αν είναι τα κατοικίδια μας.
• Όταν αφήνουμε τα κατοικίδια μόνα τους στο σπίτι, τα περιορίζουμε σε χώρο που δεν έχουν πρόσβαση στα παιχνίδια των παιδιών. Προσοχή και στα παιχνίδια των παιδιών και των κατοικίδιων. Μπορούν να τα καταπιούν και τα παιδιά αν είναι μικρά.
• Δεν τους φωνάζουμε ούτε τα χτυπάμε. Τα ζώα είναι ζωντανά πλάσματα και έχουν και αυτά ευαισθησίες. Μην αφήνετε το παιδί να φέρεται με βάναυσο τρόπο στο σκύλο σας και δείξτε και στους δύο πώς πρέπει να συμπεριφέρονται με το χώρο και τα παιχνίδια του άλλου.
• Μεταφέρετε τα κόκαλα και τις λιχουδιές του σκύλου σε ασφαλές σημείο. Οπωσδήποτε θα πρέπει να κρύβετε τα παιχνίδια του σκύλου σας σε ασφαλές σημείο, γιατί στην προσπάθειά του να τα απαιτήσει από το παιδί σας, ίσως το πληγώσει άθελά του.
• Πολύ σημαντική είναι και η εκπαίδευση του σκύλου μας, είτε γίνεται από εμάς τους ίδιους, είτε από έμπειρο εκπαιδευτή. Σε κάθε περίπτωση, ο σκύλος θα πρέπει να μάθει τις βασικές εντολές και να τηρεί τους βασικούς κανόνες υπακοής.
• Τα ζώα χρειάζονται καθαριότητα. Το κυριότερα: Το νερό τους και η τουαλέτα τους πρέπει να καθαρίζονται τουλάχιστον καθημερινά.
• Αν έχετε νεογέννητο μωρό, μην ξεχνάτε να δώσετε την απαραίτητη προσοχή και στο κατοικίδιο σας, για αν αποφύγετε "σκηνές ζήλειας", οι οποίες μπορούν να γίνουν πολύ επικίνδυνες για το παιδί.

Η απόκτηση κατοικίδιου αποτελεί μια απόφαση που απαιτεί ώριμη σκέψη και δέσμευση. Οι γονείς διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επιτυχία αυτής της διαδικασίας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η απόφαση να εντάξετε ένα ακόμη μέλος στην οικογένειά, δεν είναι καθόλου απλή. Ένα κατοικίδιο ζωάκι έχει ανάγκες που δεν μπορούμε να ικανοποιούμε μόνο όταν μας βολεύει. Αν όλα τα μέλη της οικογένειας απουσιάζουν πολλές ώρες την ημέρα από το σπίτι, ίσως δεν είναι καλή ιδέα να αποκτήσετε ζωάκι. Δεν αρκεί να αφήσουμε νερό και φαγητό, το κατοικίδιό μας δεν είναι ένα παιχνίδι, είναι ένα μέλος της οικογένειας που χρειάζεται φροντίδα, αγάπη και συντροφιά.